Kabinet zoekt nieuwe ideeën voor vastlopende arbeidsmarkt

Een onafhankelijke commissie gaat bekijken of het arbeidsrecht, de sociale zekerheid en het belastingstelsel nog aansluiten op een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Dat blijkt uit de beleidsvoornemens van minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het kabinet onderkent daarmee dat alle ambitieuze beleidsplannen om de arbeidsmarkt te moderniseren op lange termijn onvoldoende soelaas beiden. De Raad van State is het daar van harte mee eens. In zijn advies over de Miljoenennota constateert het advieslichaam dat de beleidsmaatregelen die Koolmees opsomt over onder meer de verhouding tussen vast en flex, en de positie van zzp’ers, geen stelselwijziging inluiden. De mate van bescherming blijft gekoppeld aan het type contract, terwijl de mate van sociale bescherming via werknemersverzekeringen snel achteruit holt.

Pensioen
Daarom pleit ook de Raad voor een fundamentele herijking, om te bekijken welke maatschappelijke risico’s bescherming behoeven en hoe die dan moet worden ingericht. Als niet de vorm van de arbeidsovereenkomst, maar de positie van de werkende als uitgangspunt dient, ligt een ‘generiek instrument’ voor alle werkenden voor de hand. Dan moet er met andere woorden een volksverzekering komen, net als de AOW. Loskoppeling van het type contract voor sociale regelingen heeft ook ‘onvermijdelijk’ consequenties voor de rol van de sociale partners en de Sociaal-Economische Raad, stelt de Raad van State. Nu lopen veel sociale regelingen immers via werkgevers en werknemers. Vakbonden: werknemers profiteren nauwelijks van economische groei Volgens het adviescollege hoort ook het pensioenstelsel bij die herijking. Maar Koolmees laat dat nadrukkelijk buiten zijn bestek. Het kabinet wacht al geruime tijd op een advies van de Sociaal-Economische Raad over het pensioenstelsel. Die broedende kip wil hij kennelijk niet storen met een opdracht aan een nieuwe commissie. Koolmees zei dinsdag dat hij in de pensioenkwestie heeft geleerd geen deadlines te stellen. ‘Dat doe ik nu dus ook niet.’

Transparanter
In ruil voor hun instemming met een pensioenakkoord verlangen de vakbonden dat de AOW-leeftijd minder hard omhoog gaat. Ze hikken echter aan tegen de door Koolmees bepleite afschaffing van de doorsneesystematiek, die beoogt dat jongeren in verhouding tot hun inleg meer pensioen gaan opbouwen. In de begrotingsstukken herhaalt de minister dat het pensioen transparanter moet worden voor deelnemers. Daarmee zou het stelsel aantrekkelijker worden voor zzp’ers en wordt gemakkelijker om keuzemogelijkheden te introduceren. Het kabinet onderzoekt of het mogelijk is om mensen bij pensionering een deel van hun pensioenvermogen als bedrag ineens te laten opnemen.

Brussel
Koolmees blijft bij zijn plannen om het voor werkgevers aantrekkelijker te maken om mensen in vaste dienst te nemen. Het wetsvoorstel daarvoor gaat dit najaar naar de Tweede Kamer. Om schijnzelfstandigheid aan te pakken, zal het kabinet meer duidelijkheid bieden aan opdrachtgevers en zelfstandigen over het bestaan van een dienstbetrekking. ‘Het maken van nieuwe wetgeving rond zzp is echter geen eenvoudige opgave.’

Bron: FD